Pierwsze cząsteczki organiczne odkryte na...

Rob. M

Pierwsze cząsteczki organiczne odkryte na pozasłonecznej planecie.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a wykrył pierwsze jak dotąd cząsteczki organiczne w atmosferze planety krążącej wokół innej gwiazdy. Ten przełom jest znaczącym krokiem w ostatecznej identyfikacji oznak życia na planecie krążącej poza naszym Układem Słonecznym.

HST odnalazł tę wskazówkę w metanie będącym składnikiem atmosfery pozasłonecznej planety, rozmiarami przypominającej naszego Jowisza, której astronomowie nadali nazwę HD 189733b. Chociaż metan był wykryty w większości planet naszego Układu Słonecznego, po raz pierwszy jakiekolwiek cząsteczki organiczne zostały wykryte na planecie krążącej wokół innej gwiazdy. Odkrycie to dowodzi, że Hubble i nadchodzące misje, takie jak NASA/ESA/CSA/ James Webb Space Telescope (następca HST), mogą wykryć cząsteczki organiczne, korzystając ze spektroskopii. Spektroskop rozdziela światło na jego składowe, będące niczym chemiczne odciski palców.

Odkrycie zostało dokonane po szczegółowych obserwacjach dostarczonych z Near Infrared Camera and Multi-Object Spectrometer (NICMOS), podczerwonej kamery Hubble'a. Potwierdza to także istnienie cząsteczek wody w atmosferze planety.

Planeta HD 189733b, obecnie wiadomo, ze posiada metan i parę wodną, znajduje się w odległości 63 lat świetlnych stąd. HD 189733b jest gorącą, pozasłoneczną planetą o rozmiarach zbliżonych do Jowisza. Krąży ona tak blisko swojej macierzystej gwiazdy, że rok na niej trwa zaledwie dwa ziemskie dni (orbita ciaśniejsza niż Merkurego wokół Słońca). Atmosfera HD 189733b rozgrzewa się do temperatury 900 stopni C. Jest to temperatura topnienie srebra.

Obserwacje były wykonane gdy planeta przechodziła na tle tarczy swojej macierzystej gwiazdy. Gdy światło gwiazdy się zmniejszyło na krótko przez atmosferę na obrzeżach planety, gazy w atmosferze odbiły swoje unikatowe oznaczenia w świetle z gwiazdy HD 189733.

Metan, złożony z węgla i wodoru, jest jednym z głównych składników naturalnych gazów, produktów ropy naftowej. Na Ziemi metan jest produkowany przez różnorodne źródła, np. naturalne surowce, oceany i okolice mokradeł ale także z żywych i sztucznych źródeł, takich jak opustoszałe miejsca, w których zakopuje się śmieci.

Astronomowie byli zaskoczeni znalezieniem planety mającej więcej metanu, niż przewiduje się w konwencjonalnych modelach tak zwanych gorących Jowiszy. Ten typ gorących planet powinien zawierać więcej tlenku węgla niż metanu, ale w HD 189733b jest inaczej.